Volgens het FD van vandaag heeft informateur
Wouter Bos de twee partijen ieder een kaart laten kiezen met daarop een
cruciale wens. Mark Rutte koos de kaart ‘voldoende bezuinigen voor structureel
begrotingsevenwicht’ en Diederik Samsom koos ‘een eerlijkere
inkomensverdeling’. Ergens in het formatieproces is toen besloten dat het
laatste zou betekenen dat de zorgpremie inkomensafhankelijk werd. Met forse
gevolgen voor de inkomens van de middengroepen, die net zo goed hardwerkende
Nederlanders zijn.
Dat de kaart die Rutte koos een verkeerde keus
is, moge duidelijk zijn. In een economische recessie is het onverstandig om te
bezuinigen. Dat is vorige maand nog een keer bevestigd door het IMF. Niettemin
volhardt hij in zijn idée fixe dat er per se op korte termijn evenwicht op de
begroting moet komen. Het gevolg is dat de werkloosheid extra stijgt en de
crisis zich verdiept, zoals blijkt uit de doorrekening van het Centraal
Planbureau. Onverstandig beleid dus. Veel toekomstige werklozen zullen dat
merken, maar ook het mkb een zzp’ers zullen er de gevolgen van ondervinden.
Natuurlijk moet je in coalitiebesprekingen
elkaar wat gunnen. En als Samsom kiest voor een eerlijkere inkomensverdeling,
zijn er veel manieren om dat te bereiken. Het aangewezen instrument is de
inkomensbelasting. Je kunt bijvoorbeeld de belastingvrije voet verhogen, de
schijven of de tarieven aanpassen.
De methode die nu gekozen is, laat zien dat er
door de onderhandelaars niet goed nagedacht is. Rutte is akkoord gegaan met een
ordinaire belastingverhoging, alleen heet deze anders. Het resultaat dat
VVD-minister Hans Hoogervorst met zijn stelselwijziging had bereikt – ook al
valt daar het nodige op aan te merken – wordt zo in één keer tenietgedaan. Maar
ook Samsom heeft met dit akkoord laten blijken weinig over de gevolgen te
hebben nagedacht. Het eigen risico in de zorg wordt voor iemand met een modaal
inkomen € 350. Dat is fors en het is een extra drempel om noodzakelijke zorg te
vragen. Geconcludeerd kan worden dat het regeerakkoord met betrekking tot de
zorg noch liberaal noch sociaal is.
Helaas geldt dat voor veel andere onderwerpen.
Zo ook voor één van de andere dossiers waar Nederland op hervormingen zit te
wachten: de woningmarkt. Er worden wel wat maatregelen genomen, maar een consistente
en evenwichtige visie ontbreekt. De woningmarkt blijft onevenwichtig. Waarom
moet je een annuïteitenhypotheek afsluiten om voor renteaftrek in aanmerking te
komen? En waarom niet een tax-credit systeem invoeren zodat iedereen van
hetzelfde tarief geniet? Voor lagere inkomens wordt het zo moeilijker om een eigen
huis te kopen. Is dat sociaal?
Uit veel maatregelen blijkt dat het
regeerakkoord noch sociaal noch liberaal is. Het regeerakkoord is gebaseerd op
twee gedachten: (i) we willen (moeten) met elkaar regeren en (ii) er moet 16
mrd bezuinigd worden. Als je dan twee partijen hebt die geen consistente visie
en ideologie hebben, krijg je een uitruil van standpunten in plaats van een
goed doordacht, consistent beleid. De opstand die nu in de VVD plaats vindt is
daar een gevolg van. Maar ook als de PvdA coulant zou zijn en de VVD een
herstel van deze misser zou gunnen, dan nog wordt het regeerakkoord er niet
veel beter op. Het blijft een gedrocht met weinig visie. En liberaal of sociaal
zal het nooit worden. Regeren is meer dan kwartetten met standpunten. Nederland
(“dit mooie land”) verdient beter.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten